Федэрацыя прафсаюзаў Беларусі (ФПБ), якая рэгулярна абвінавачвала незалежныя прафсаюзы ў палітызацыі, сама аказалася ў цэнтры палітычнага працэсу. Гэта найбуйнейшая грамадская арганізацыя краіны, якая аб'ядноўвае бліз 4 мільёнаў работнікаў, чарговы раз актыўна ўключылася ў кампанію па зборы подпісаў за вылучэнне Аляксандра Лукашэнкі кандыдатам у прэзідэнты. Ініцыятыўную групу ўзначаліў старшыня ФПБ Юры Сянько, што ставіць пад сумнеў сцвярджэнні арганізацыі аб яе апалітычнасці.
Цэнтральная выбарчая камісія зарэгістравала сем ініцыятыўных груп для падтрымкі кандыдатаў, і самая шматлікая з іх - за Лукашэнку. Больш за тое, ФПБ дэлегавала 282 прадстаўнікі для працы ў тэрытарыяльных выбарчых камісіях, перасягнуўшы па колькасці ўсе праўладныя структуры, уключаючы партыю "Белая Русь".
На прэс-канферэнцыі Юры Сянько, былы галоўны мытнік і новы кіраўнік ФПБ, заявіў: «Пасля рэгістрацыі ініцыятыўная група пачне збор подпісаў. Усе спецыялісты падрыхтаваны, мы перакананыя, што пройдзем гэты шлях вельмі прыгожа».
Гэтая актыўнасць ФПБ выклікае пытанні, асабліва ў святле заяў праваабаронцаў аб выпадках ціску на працаўнікоў у перадвыбарчы перыяд.
Нагадаем, што чыноўнікі ФПБ на міжнародных пляцоўках неаднаразова абвінавачвалі альтэрнатыўны прафсаюзны цэнтр - Беларускі кангрэс дэмакратычных прафсаюзаў (БКДП) - у палітызацыі. На сённяшні дзень ФПБ застаецца адзіным легальным прафсаюзным цэнтрам у Беларусі. Пасля пратэстных акцый 2020 года БКДП і прафсаюзы, якія ўваходзілі ў яго, былі ліквідаваныя, а дзясяткі іх лідараў апынуліся ў турмах. На дадзены момант 34 прафсаюзныя актывісты працягваюць знаходзіцца за кратамі.
Незалежныя прафсаюзы ў Беларусі на працягу дзесяцігоддзяў падвяргаліся рэпрэсіям, у тым ліку крымінальны пераслед іх лідараў. Іх абвінавачвалі ў спробах палітызаваць дзейнасць і дэстабілізаваць сітуацыю ў краіне. Аднак удзел ФПБ у кампаніі за Лукашэнку дэманструе, што праўладныя прафсаюзы сталі інструментам палітычнай падтрымкі рэжыму.
На фоне масавых звальненняў, ціску на працаўнікоў, арыштаў на працоўных месцах і рэпрэсій супраць нязгодных ФПБ працягвае пазіцыянаваць сябе на міжнароднай арэне як абаронцы працоўных правоў.
Сам Лукашэнка, каментуючы сваю патэнцыйную кандыдатуру, заявіў прапагандыстам: "Калі прыхільнікі мае скажуць, што гэта трэба…".
Гэтую фразу падхапілі ў ФПБ, арганізаваўшы флэшмоб з удзелам працоўных калектываў, студэнтаў і медыйных асоб. Удзельнікі масава публікавалі відэа са словам "Трэба!" і выразам падтрымкі дзейнаму дыктатару, які ўтрымлівае ўладу ў Беларусі ўжо трэцяе дзесяцігоддзе.
Актыўны ўдзел ФПБ у палітычнай кампаніі і мабілізацыя яе рэсурсаў сведчаць аб поўным зліцці найбуйнейшага прафсаюзнага аб'яднання з дзяржаўнай уладай. Нягледзячы на заявы Сянько аб тым, што "агітацыі няма", дзеянні ФПБ дэманструюць, як далёка можа зайсці праўладная структура ў абслугоўванні інтарэсаў рэжыму.
Па словах кіраўніка ФПБ, на сённяшні дзень за вылучэнне Лукашэнкі на прэзідэнцкіх выбарах, якія адбудуцца ў студзені 2025 года, ужо сабрана больш за 1,5 мільёна подпісаў - гэта ў 15 разоў больш за неабходную колькасць. Пры гэтым варта адзначыць, што выбары ў краіне фактычна пройдуць на безальтэрнатыўнай аснове, калі не лічыць спарынг-кандыдатаў.
ФПБ усё больш нагадвае арганізацыю, падобную да Працоўнага фронту Германіі часоў нацызму. Тады працоўныя і наймальнікі аб'ядноўваліся вакол постаці фюрара, а лідарам арганізацыі быў маркотна вядомы Роберт Лей. Нагадаем, што Працоўны фронт быў ліквідаваны, а яго лідар скончыў жыццё самагубствам, чакаючы суда. Гэтае параўнанне прымушае задумацца пра магчымыя наступствы для ФПБ, якая цалкам аддалася палітычным інтарэсам рэжыму.
Read this text in eng or рус
Comments